Abstrakt
In the Preamble and art. 30 of the Constitution of the Republic of Poland, the dignity of the person is described as the core of humanity present in any human being, inherent, inalienable, and inviolable. Such constitutional characterization means that this value should be regarded as the axiological foundation of human rights. As a base of the human rights' axiology, human dignity limits the application of all norms, including constitutional ones, which undermine this value. This article presents the interpretation of the notion of "human dignity" in the context of the principle of a democratic state ruled by law. In conclusion, the author proves that human dignity is a source, foundation, and principle of the constitutional order in a state ruled by law.
Bibliografia
Complak K., (2001). Godność człowieka jako kategoria prawna: opracowania i materiały, Wydawnictwo Centrum Handlu i Poligrafii
Dziadzio A., (2005). Koncepcja państwa prawa w XIX wieku – idea i rzeczywistość, Czasopismo Prawno-Historyczne, t. 57, z. 1, pp. 179-180
Działocha K., (2006). Konstytucyjna koncepcja prawa i jego źródeł w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. In: Księga XX-lecia orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego, M. Zubik (ed.), Wydawnictwo Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, pp. 309-310
Garlicki L., (2015). Polskie prawo konstytucyjne. Zarys wykładu, Wydawnictwo Wolters Kluwer, pp. 84 & 93-94
Garlicki L., (2016). Komentarz do art. 30 Konstytucji. In: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz II. Art. 30–86, Wydawnictwo Sejmowe, pp. 28–29
Granat M., (2014). Godność człowieka z art. 30 Konstytucji RP jako wartość i norma prawna, Państwo i Prawo, z. 8, p. 21
Jastrzębska-Wójcicka K., (2021). Godność człowieka jako wartość chroniona konstytucyjnie, Przegląd Prawa Konstytucyjnego, no. 5 (63), p. 337
Kędzia Z., (1990). Konstytucyjna koncepcja praw, wolności, obowiązków człowieka i obywatela. In: Prawa, wolności i obowiązki człowieka i obywatela w nowej polskiej konstytucji, ed. Z. Kędzia, Wydawnictwo Naukowe UAM, p. 23
Kozyra W., (2011). Konstrukcja państwa prawnego w Europie i Polsce na przełomie XIX/XX wieku, Res Historica, no. 31, pp. 48-51
Krukowski J., (1997). Godność człowieka podstawą konstytucyjnego katalogu praw i wolności jednostki. In: Podstawowe prawa jednostki i ich sądowa ochrona, ed. L. Wiśniewski, Wydawnictwo Sejmowe, p. 39.
Krzynówek-Arndt A., (2018). Państwo prawa w klasycznej tradycji zachodniej i późnej nowoczesności w kontekście sporów wokół klauzuli demokratycznego państwa prawnego, Przegląd Sejmowy, no. 3(146), pp. 79-102
Łętowska E., (2003). O godności, jej funkcji w obrocie prawnym i promocyjnej roli RPO. In: Godność człowieka a prawa ekonomiczne i socjalne. Księga jubileuszowa wydana w piętnastą rocznicę ustanowienia Rzecznika Praw Obywatelskich, Wydawnictwo Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich, pp. 247–248
Maciąg Z., (1998). Kształtowanie zasad państwa demokratycznego, prawnego i socjalnego w Niemczech (do 1948 r.), Publisher: Temida 2
Małajny R. M. (ed.), (2013). Polskie prawo konstytucyjne na tle porównawczym, Wydawnictwo C.H. Beck, pp. 145-146
Mazurek F.J., (2011). Godność osoby ludzkiej podstawą praw człowieka, Wydawca Redakcja Wydawnictw KUL
Potrzeszcz J., (2005). Godność człowieka w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego, Roczniki Nauk Prawnych, no. 1, pp. 45-46
Przedańska J., (2016). Ab ovo, czyli o koncepcji państwa prawa. In: Administracja publiczna pod rządami prawa. Księga pamiątkowa z okazji 70-lecia urodzin prof. zw. dra hab. Adama Błasia, Jerzy Korczak (ed.), Wydawnictwo Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego, pp. 393-404
Ramphul Radha K., (1973). Dignity and Worth of Human Person, U. N. Monthly Chronicle no. 4, p. 91
Sadowski M., (2007). Godność człowieka – aksjologiczna podstawa państwa i prawa, Studia Erasmiana Wratislaviensia
Serzhanova V., (2020). The Origin and Evolution of the Principle of a Democratic State of Law on the Grounds of the Constitution of the Republic of Poland, Przegląd Prawa Konstytucyjnego no. 5
Tuleja P. (ed.), (2019). Komentarz do art. 30. In: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, Wydawnictwo Wolters Kluwer
Winczorek P., (2008). Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Wydawnictwo K.E. Liber, pp. 77-80
Wojtyczek K., (2001). Ochrona godności człowieka, wolności i równości przy pomocy skargi konstytucyjnej w polskim systemie prawnym. In: Godność człowieka jako kategoria prawna, ed. K. Complak, Wydaawnictwo Centrum Handlu i Poligrafii, p. 205
Zajadło J., (1989). Godność jednostki w aktach międzynarodowej ochrony praw człowieka, Ruch prawniczy, ekonomiczny i socjologiczny, z. 2, pp. 116-117
Zięba-Załucka H., (2001). Godność człowieka i jej ochrona wobec działań administracji publicznej. In: Jednostka wobec działań administracji publicznej, Międzynarodowa Konferencja Naukowa, Olszanica 21-23 maja 2001, Elżbieta Ura (ed.), Wydawnictwo Mitel, pp. 495-503
Judgment of the Constitutional Tribunal of 26 September 1989. , K 3/89, OTK ZU 1989
Judgment of the Constitutional Tribunal of 28 May 1986. , U 1 /86, OTK ZU 1986
Judgment of the Constitutional Tribunal of 5 November 1986. , U 5 /86, OTK ZU 1986
Resolution of the Constitutional Tribunal of 17 March 1993. , W 16/92, OTK ZU 1989
Judgment of the Constitutional Tribunal of 15 October 2002, SK 6/02, OTK ZU No. 5/A/2002, item 65.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 22 January 2013, P 46/09, OTK ZU No. 1/A/2013, item 3.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 23 March 1999, K 2/98, OTK ZU No. 3/1999, item 38.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 27 May 2002, K 20/01, OTK ZU 2002, No. 3/A, item 34.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 29 April 2003, SK 24/02, OTK ZU No. 4/A/2003, item 33.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 30 September 2008, K 44/07, OTK ZU No. 7/A/2008, item 126.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 5 March 2003, K 7/01, OTK ZU 2003, No. 3/A, item 19.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 7 November 2005, P 20/04, OTK-A 2005, No. 10, item 111.
Judgment of the Constitutional Tribunal of 9 July 2009, SK 48/05, OTK ZU No. 7/A/2009, item 108.
Artykuły opublikowane w Zeszytach Naukowych Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej (tytuł równoległy: Scientific Journal czy Bielsko-Biała Szkoła Finansów i Prawa) są bezpłatne i udostępniane w trybie online (licencja Creative Commons Attribution CC-BY-NC 4.0). Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za dostarczony materiał graficzny. Wersja drukowana to oryginalna wersja wydanego czasopisma. Odpowiedzialność za treść spoczywa na autorach, a nie na czasopiśmie.