The Institution of Guardianship for a Disabled Person - Functioning and Proposed Changes

Abstrakt

Instytucja kurateli dla osoby niepełnosprawnej uregulowana jest w art. 183 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zgodnie z tym przepisem, dla osoby niepełnosprawnej ustanawia się kuratora, jeżeli osoba ta potrzebuje pomocy do prowadzenia wszelkich spraw albo spraw określonego rodzaju lub do załatwienia poszczególnej sprawy. W artykule omówione zostaną przesłanki zastosowania tej instytucji, a zwłaszcza pojęcie niepełnosprawności w rozumieniu powyższego przepisu, które nie zostało przez ustawodawcę zdefiniowane, a ma kluczowe znaczenie w kontekście odróżnienia instytucji kurateli dla osoby niepełnosprawnej od instytucji ubezwłasnowolnienia, z którym czasem kuratela bywa mylona. Przedstawiony zostanie także tryb ustanawiania kuratora, zakres jego uprawnień (co do którego prezentowane są w doktrynie i orzecznictwie różne stanowiska) oraz sposób uregulowania relacji pomiędzy kuratorem a podopiecznym. Zaproponowane zostaną także postulaty de lege ferenda, mające na celu doprecyzowanie istniejących przepisów oraz usprawnienie funkcjonowania kurateli dla osób niepełnosprawnych, tak aby zwiększyć praktyczne znaczenie tej bardzo przydatnej, choć aktualnie trochę niedocenianej instytucji.