Słowa kluczowe
local government
decentralisation
Kategorie
Jak cytować
Abstrakt
The political changes in Poland in 1989 also made it possible to reactivate the institutions of local self-government. This occurred in 1990 initially at the commune level, and in 1999 also at the district and voivodeship levels. With the establishment of this self-government, a significant decentralisation of the state took place, as many tasks and competences previously belonging to the state administration were placed within the scope of action of the relevant self-government bodies, in line with the constitutional principle of subsidiarity. In recent years, however, a reverse phenomenon can be observed, consisting in limiting the authority of the self-government, increasing the subjective scope of supervision over the self-government, as well as granting it tasks and competences that could be successfully performed by non-public entities. One can even say that the self-government is treated by the central authorities as a tool to fight the government administration. This is a worrying phenomenon, as the self-government is one of the pillars of the public administration structure.
Bibliografia
Agopszowicz A (1997) [w:] A. Agopszowicz, Z. Gilowska, M. Taniewska-Peszko, Zarys prawa samorządu terytorialnego, Katowice.
Boć J. (2001) [w:] Powiat: z teorii, kompetencje, komentarz. Red. Boć J. Wrocław.
Borówka K. (2018) Postępowanie nadzorcze w sprawach nadawania nazwy jednostkom organizacyjnym, jednostkom pomocniczym gminy, budowlom, obiektom i urządzeniom użyteczności publicznej [w:] Zarządzenie zastępcze wojewody, Warszawa, lex el.
Dolnicki B. (1993) Nadzór nad samorządem terytorialnym, Katowice.
Jendrośka J. (1997) Z problematyki prawnej działania administracji publicznej, [w:] Przeobrażenia we współczesnym prawie administracyjnym i nauce administracji, red. A. Błaś, Przegląd Prawa i Administracji, Wrocław.
Kiełbasiński A. Sejmowy kołowrotek, czyli więcej ustaw. Gazeta Wyborcza z dnia 10- 11 stycznia 2015 r.
Kulesza M. (1990) Niektóre zagadnienia prawne definicji samorządu terytorialnego, Państwo i Prawo, nr 1.
Leoński Z. (1994) Ustrój i zadania samorządu terytorialnego w Polsce, Poznań.
Z. Leoński (2002), Samorząd terytorialny w RP, Warszawa.
Lipowicz I. (2019) Samorząd terytorialny XXI wieku, Warszawa.
Łączkowski W. (1997) Problemy samorządu terytorialnego w orzecznictwie polskiego Trybunału Konstytucyjnego [w:] Olszewski H. Popowska B. (red.), Gospodarka- Administracja-Samorząd, Poznań.
Nowacka E. J. (1997) Samorząd terytorialny w administracji publicznej, Warszawa.
Martysz Cz. (2000) Właściwość organów samorządu terytorialnego w postępowaniu administracyjnym, Katowice..
Martysz Cz. (2022) Ochrona sądowa gmin w sprawach zmian nazw ulic podejmowanych przez wojewodów, [w:] Sądownictwo administracyjne w umacnianiu państwa prawa. Red. A. Matan, A. Nita. Warszawa.
Panejko J. (1990) Geneza i podstawy samorządu europejskiego, Paryż 1926, reprint, Warszawa.
Podgórski K. (1993) Przemiany ustroju samorządu terytorialnego w Polsce [w:] T. Kurowska, M. Pazdan (red.), Zagadnienia prawa cywilnego, samorządowego i rolnego, Katowice.
Rabska T. (1994) Przyszłość samorządu, [w:] Szanse i zagrożenia rozwoju samorządu terytorialnego, red. M. Kubista, Katowice.
Rabska T. (1998) Regionalizacja a zasady, [w:] Biuletyn Rady do Spraw Reform Ustrojowych Państwa nr 1.
Schmidt-Assmann E. (1985) Kommunalrecht [w:] I. von Münch (red.) Besonderes Verwaltungsrechts, Berlin-New York.
Waltoś S. (2010) Opanowała nas mania tworzenia ustaw. Rzeczypospolita z dnia 20 stycznia 2010 r.
Żółciak T. (2018) Wyroki sądów pokazują, że czasem dekomunizacja jest do podważenia, Gazeta Prawna z dnia 12 kwietnia 2018 r.
Acts:
Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483)
Ustawa Konstytucyjna o wzajemnych stosunkach między władzą ustawodawczą i wykonawczą Rzeczypospolitej Polskiej oraz o samorządzie terytorialnym z dnia 17 października 1992 r. (Dz. U. Nr 84, poz. 426 ze zm.).
Ustawa w dniu 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1256).
Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2022 r. 2094).
Europejska Karta Samorządu Lokalnego sporządzona w Strasburgu dnia 15 października 1985 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 124, poz. 607).
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.).
Ustawa z dnia 11 kwietnia 2001 r. o zmianie ustaw: o samorządzie gminnym, o samorządzie powiatowym, o samorządzie województwa, o administracji rządowej w województwie oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 45, poz. 497).
Ustawa z dnia 20 czerwca 2002 r. o bezpośrednim wyborze wójta, burmistrza i prezydenta miasta (Dz. U. Nr 113, poz. 984).
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. o referendum lokalnym (Dz. U. z 2019 r., poz. 741).
Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz. U. z 2018 r., poz. 130).
Ustawa z dnia 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (Dz. U., poz. 130).
Ustawa z dnia 1 kwietnia 2016 r. o zakazie propagowania komunizmu lub innego ustroju totalitarnego przez nazwy jednostek organizacyjnych, jednostek pomocniczych gminy, budowli, obiektów i urządzeń użyteczności publicznej oraz pomniki (Dz. U. z 2018 r., poz. 1103).
Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r., poz. 1082).
Ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach (Dz. U. 2019 r., poz. 1479 ze zm.).
Ustawa z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U., poz. 568 ze zm.).
Ustawa z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę o odprowadzeniu ścieków (Dz. U. z 2020 r., poz. 2028 ze zm.).
Ustawa z dnia 29 września 2022 r. o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego (druk sejmowy 2612).
Ustawa z dnia 27 października 2022 r. o zakupie preferencyjnym paliwa stałego dla gospodarstw domowych (Dz. U., poz. 2236).
Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 2021 r., poz. 679).
Ustawa z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. poz. 1692 ze zm.),
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. poz. 502).
Uchwała nr 102 Rady Ministrów z dnia 23 lipca 2020 r. w sprawie wsparcia na realizację zadań inwestycyjnych przez jednostki samorządu terytorialnego (M. P., poz. 662).
Judicial jurisprudence: Judgment of the Supreme Administrative Court of 8 February 2005 (OSK 1122/04), OwSS 2006, z. 1, item 9).
Artykuły opublikowane w Zeszytach Naukowych Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej (tytuł równoległy: Scientific Journal czy Bielsko-Biała Szkoła Finansów i Prawa) są bezpłatne i udostępniane w trybie online (licencja Creative Commons Attribution CC-BY-NC 4.0). Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za dostarczony materiał graficzny. Wersja drukowana to oryginalna wersja wydanego czasopisma. Odpowiedzialność za treść spoczywa na autorach, a nie na czasopiśmie.