Abstrakt
The concept of creative accounting is often mistakenly referred to as accounting manipulations in the field of valuation of the company's assets, the possibility of concealing facts from the economic life of an individual, or as an attempted fraud (Jones 2011 and Stolowy, Breton 2000). Creativity should be assessed positively in the eyes of the recipients of financial statements and classified as a manifestation of in-depth knowledge of balance sheet law, tax law and, moreover, as the ability to apply the applicable normative acts. However, research conducted among professional accountants and statutory auditors in the period from September 2013 to February 2015 showed that only 20% of the respondents described creative accounting as a manifestation of the lack of data manipulation (Hołda, 2016).The aim of the article is to review the literature in the field of defining the concepts related to accounting manipulation and creative accounting. The study of the issue will present popular examples used in economic practice, which will be part of the empirical part and an attempt to evaluate the concepts by the author. The added value of the article is the possibility of developing research on the benefits of using creative accounting.
Bibliografia
Andrzejewski A. [red.] (2016), Ewolucja sprawozdawczości i rewizji finansowej w systemie rachunkowości, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Argenti J. (1976), Corporate Collapse: The Causes and Symptoms, McGraw Hill, London.
Association of Certified Fraud Examiners 2010; 2012; 2014; 2016; 2018; 2020. https://www.acfe.com, access date: 15 th July 2021.
Chłapek K., Krajewska S., Zieniuk P. (2020) [red.], Ewolucja sprawozdawczości a potrzeby informacyjne interesariuszy, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Dictionary of Polish Language (2021), https://sjp.pwn.pl/slowniki/oszustwo.html, access date: 15 th July 2021.
Encyklopedia Naukowe PWN, (2021), https://encyklopedia.pwn.pl/szukaj/manipulacja.html, access date: 15 th July 2021.
Griffiths I. (1986), Creative Accounting, Sindwick & Jacson, London.
Hołda A. (2020), Oszustwa księgowe i manipulacje księgowe a rachunkowość kreatywna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warsaw.
Hołda A. (2016), Percepcja pojęcia „rachunkowość kreatywna” przez opinię publiczną i środowisko profesjonalnych księgowych w Polsce, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 87(143), 43-54.
Hołda A. (2006), Rodzaj i podstawowe techniki oszustw księgowych, [w:] Surdykowski S. [red.], Oszustwa księgowe – teoria i praktyka, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Hołda A., Nowak W. (2003), Nowy standard badania sprawozdań finansowych dotyczący sposobu uwzględniania ryzyka dokonywania oszustw w jednostce, Rachunkowość, nr 8, dodatek Rachunkowość – Audytor, nr 3.
Hołda A. (1998), Ewolucja auditingu i jego rola w gospodarce rynkowej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 514, 61-73.
Hołda A. (1996), Badania zgodności w rewizji sprawozdań finansowych, Zeszyty Teoretyczne Rady Naukowej, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warsaw, No 35.
Jameson M. (1988), Practical Guide to Creative Accounting, Kogan Page, London.
Jones M. (2011), Creative Accounting, Fraud and International Accounting Scandals, John Wiley and Sons, Chichester.
Jurkowska – Zeidler A., Rutkowska – Tomaszewska E., Wiktorow A., Monkiewicz J. [red.] (2020), Manipulacje i oszustwa na rynku finansowym. Perspektywa konsumenta, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsaw.
Kurek H., Zielińska H. (2000), Informacyjna funkcja rachunkowości, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie, nr 553, 139-149.
Łojek P. (2020), The relationship between profitability and financial liquidity among the importers of best-selling brands of new cars in Poland, Central European Economic Journal, 7(1), 127-142.
Łojek P. (2020), Analiza wysokości wynagrodzenia firm audytorskich badających sprawozdania finansowe spółek giełdowych z WIG30, [w:] Chłapek K., Krajewska S., Zieniuk P. Wyzwania rewizji finansowej, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Maćkowiak E. (2015), Rachunkowość kreatywna, a rachunkowość agresywna – próba poprawy wyniku finansowego jednostki gospodarczej, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 855, Szczecin.
Mączyńska E. (2002), Nie twórza, tylko agresywna, Gazeta Prawna nr 219.
Micherda B. [red.] (2012), Kierunki ewolucji sprawozdawczości i rewizji finansowej, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Moczydłowska W. (2002), Kreatywna tak, agresywna nie, Gazeta Prawna nr 229.
Mosiołek K. (2017), Agresywna rachunkowość a naruszanie zasad rachunkowości w aspekcie odpowiedzialności prawnej, [w:] Biernacki M., Kowalak R. [red.] Rachunkowość, Seria: Debiuty Studenckie, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wroclaw.
Pałczyńska – Gościniak R. (2006), Analityk finansowy - wolny zawód czy zawód zaufania publicznego, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, No 1, 389-400.
Parker R. (1995), Financial Reporting in the United Kingdom and Australia, Prentice Hall, London.
Sawicki K. (2003), Kontrola jakości auditingu a rachunkowość kreatywna, oszustwa, błędy, Rewizja finansowa a zmiany w prawie gospodarczym, KIBR, Warsaw.
Schneider E. (2005), Encyklopedia rachunkowości, Wydawnictwo LexisNexis, Warsaw.
Shah A., K. (1996), Creative Compliance in Financial Reporting, Accounting, Organizations and Society, vol. 21, No 1.
Słownik Języka Polskiego, (2021), https://sjp.pwn.pl/slowniki/oszustwo.html, access date: 15 th July 2021.
Staszel A. (2019), Obszar swobody w rachunkowości, Wydawnictwo DIFIN, Warsaw.
Stępień K. (2019), Polityka rachunkowości w kreowaniu wartości informacyjnej sprawozdań finansowych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warsaw.
Stępień M., Wydymus Z. (1996), Wartość poznawcza bilansu w warunkach zróżnicowanych potrzeb użytkowników informacji ekonomicznej [w:] Zarządzanie przedsiębiorstwem w gospodarce rynkowej, materiały konferencyjne pod red. W. Krawczyka, KOiZ PAN oraz KE i ZF Wydziału Zarządzania AGH, Cracow.
Stochniałek – Mulas K., Fita K. (2011), Sprawozdania finansowe w krzywym zwierciadle, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, 64(120), 129-140, Warsaw.
Stolowy H., Breton G. (2000), A Framework for the Classification of Accounts Manipulations, HEC Accounting & Management Control Working Paper, No. 708.
Surdykowska S. (2004), Rachunkowość kreatywna a MSR/MSSF, Polska Szkoła Rachunkowości, SGH, Warsaw.
Szewczyk – Jarocka M. (2015), Kreatywna rachunkowość, Zeszyty Naukowe PWSZ w Płocku, Nauki Ekonomiczne, t. XXI.
Toborek – Mazur J. (2010), Holding jako podmiot rachunkowości, Wydawnictwo Wolters Kluwers, Warsaw.
Ustawa z dnia 6 marca 2018 roku; Prawo przedsiębiorców, tj. Dz. U. 2020 poz. 424, 1086.
Wells P. (2006), Nadużycia w formach, Vademecum, Ernst & Young, Warsaw.
Wędzki D. (2021), Analiza wskaźnikowa sprawozdania finansowego według polskiego prawa bilansowego, Wydawnictwo Nieoczywiste, Warsaw.
Wiercińska A. (2008), Granice między kreatywna, agresywną i oszukańczą rachunkowością, Prace i Materiały Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, nr 2, 141-150.
Wójtowicz P. (2010), Wiarygodność sprawozdań finansowych wobec aktywnego kształtowania wyniku finansowego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie, Cracow.
Zawadzki A. (2014), Standardy sprawozdawczości w zakresie środków unijnych w polskich spółkach notowanych na newconnect, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, nr 329, 317-325, Wroclaw.
Artykuły opublikowane w Zeszytach Naukowych Wyższej Szkoły Finansów i Prawa w Bielsku-Białej (tytuł równoległy: Scientific Journal czy Bielsko-Biała Szkoła Finansów i Prawa) są bezpłatne i udostępniane w trybie online (licencja Creative Commons Attribution CC-BY-NC 4.0). Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za dostarczony materiał graficzny. Wersja drukowana to oryginalna wersja wydanego czasopisma. Odpowiedzialność za treść spoczywa na autorach, a nie na czasopiśmie.